SPOR FİZYOTERAPİSİ

Fiziksel olarak aktif bireylerde yaralanmaları önleme, değerlendirme, tedavi, rehabilitasyon ve performans artışına odaklanan özelleşmiş bir çalışmadır.

Spor ve rekreasyonal aktivitelerde oluşabilecek yaralanmaların önlenmesinde ve yaralanma oluştuğu andan tamamen iyileşinceye kadar gerçekleştirilen rehabilitasyon da fizyoterapi bilim ve sanatının uygulanmasıdır.

SPOR FİZYOTERAPİSTİ VE ROLÜ

İnsan anatomisi, fizyolojisi, kinezyolojisi, biyomekani, egzersiz eğitimi ve rehabilitasyon, sporcu sağlığı ve sporda fizyoterapi konusundaki bilgiler doğrultusunda sporcuyu değerlendiren, onu yaptığı spora hazırlayan, yaralanmalara karşı önlem alınmasında ve oluşan yaralanmanın tedavi ve rehabilitasyonunda çalışan ve uzmanlaşan kişidir.

Spor ve rekreasyonal aktivitelerde oluşabilecek yaralanmaların önlenmesinde ve yaralanma oluştuğu andan tamamen iyileşinceye kadar gerçekleştirilen rehabilitasyon da fizyoterapi bilim ve sanatının uygulanmasıdır.

Spor fizyoterapistinin birinci görevi spor yaralanmalarının önlenmesi ve koruyucu rehabilitasyonu uygulamaktır. İkinci görevi ise oluşabilecek yaralanmaların tedavi ve rehabilitasyonunu yapmaktır. Spor fizyoterapisti, hastasının fiziksel uygunluk düzeyini ve buna ne kadar ihtiyacı olduğunu bilmelidir. Yaralanma için uyguladığı egzersiz programları yanında fiziksel uygunluk programları da yer almalı ve ikisini beraberce yürütmelidir.

Sporcu yaralanmadan sonra semptomları tamamen kaybolmadan tümüyle sporuna dönebilir. Bunun anlamı, tedavi ve uygunluk programı sporcunun kendi sportif aktivitesi içinde tamamlanacaktır ve fizyoterapist sporcunun riskli bir durum içinde olmadığından emindir. Spor fizyoterapisti tedavinin gereksiz uzatılmayacağını bilir.

İlk yardım konusunda fizyoterapistler lisans düzeyinde eğitilmelidir. Buradaki önemli rolleri, sporcunun yaralanmasını tanımlayıp gereken ilk yardım ve ön tedaviyi gerçekleştirip hastaneye sevk etmesidir. Birçok yaralanma ilk yardım ve ön tedavi ile geçmektedir. Genellikle spor fizyoterapisinde pratik çalışma hastanelerde, genel rehabilitasyon merkezlerinde, multidisipliner kliniklerde, fizik tedavi kliniklerinde, özel yerlerde ve spor klüplerinde gerçekleştirilmektedir. Sadece birkaç ülkede tüm tıbbi değerlendirme ve tedavi imkanlarına sahip spor merkezi veya enstitüsü mevcuttur.

Spor fizyoterapisti etkili olarak ortopedik cerrahlarla, pediatristler, diyetisyenler, spor psikologları, egzersiz fizyologları, ilk yardım elemanları, masörler, antrenörler, teknik adamlar, aileler, spor klüpleri kurucu ve destekleyicileri, sporseverler ve sporcularla ilişkide olmak zorundadırlar. Ayrıca spor yazarları ve gazetecilerle bağlantıda olmalıdır.

Koruyucu ve tedavi edici özelliği ve uzmanlığı doğrultusunda spor fizyoterapisti çok geniş bir topluluğa hitap edebilmektedir. Bu grupta;

1- Olimpiyat ve paralimpik sporcuları,

2- Elit sporcular,

3- Yükselmekte olan genç spor yıldızları,

4- Tecrübeli sporcular,

5- Profesyonel sporcular,

6- Bireysel ve takım oyuncuları,

7- Yarışmacı olmayan uygun istekliler,

8- Sadece sağlıklarını korumak, geliştirmek ve kemik yapılarını desteklemek isteyen eğitimsiz erkek ve kadınlar,

9- Engelli sporcular ve egzersiz yapmak isteyen engelliler

Görüldüğü gibi spor fizyoterapisti çok geniş bir yelpazede egzersiz ve spor konusunda topluma hizmet edebilmektedir.

SPOR FİZYOTERAPİSTİNİN GÖREVLERİ

1- SPORCULARIN yaralanmalardan sonra oyunlara dönmelerini sağlar ve ihtiyaçları olan ve kullanması gereken malzemenin kaydını sağlar.

2- Yaralanmaların son tedavi raporlarını belirler ve bunları bir liste halinde toplar.

3- Sporcuların ilk yardımını, fizyoterapisini, masaj ve oyun öncesi bantlamalarını yapar.

4- Yaralanan sporcuya saha veya oyun sahası üzerinde ön tedaviyi uygular.

5- Tekrarlayacak bir yaralanmanın önlenmesi tedavi metodları konusunda antrenörler, doktorlar ve diğer personel arasında bir iletişim kurarak problemin en iyi şekilde halledilmesinde rol oynar.

6- Yaralanan sporcunun gerekli tıbbi servise transferinde bazı vakalarda süpervizör olarak yardımcı olur.

7- Her bir sporcunun özel ihtiyaçları ve tedavi sonuçlarının doğru tutulmasını sağlar.

8- Tüm ekipmanın ve ihtiyaç malzemesinin oluşturulmasına yardımcı olur.

9- Önerilen tedavi programını, sporcu evine döndükten sonra da devam eder.

10- Diğer tüm sağlık personeli ile kooperasyon içinde çalışır.

11- Fiziksel uygunluk testlerini ve önleme programları hakkında bilgi sahibidir, sporcular için risk analizi yapar.